همه‌چیز درباره
افسردگی
همه‌ی افراد، حتی کودکان، دوره‌هایی از احساس ناراحتی یا بی‌حالی را پشت سر می‌گذارند. اما اگر این احساسات بسیار قوی باشند یا به مدت طولانی ادامه داشته باشند، ممکن است به‌علت نوعی بیماری خاص باشد. افسردگی شدید (Major depression) یا به طور ساده‌تر افسردگی، نوعی بیماری جدی است که می‌تواند روحیات و افکار کودک را تحت‌تأثیر قرار دهد. خبر خوب این است که آگاهی و مداخله‌ی والدین یا سایر بزرگسالان می‌تواند به کودکان مبتلا به افسردگی کمک کند تا زندگی عادی و شادی داشته باشند.
عوامل خطر افسردگی چیست؟
عوامل خطر افسردگی چیست؟
اگر فکر می‌کنید که کودک شما با افسردگی درگیر است، زودتر این مورد را بررسی کنید. در صورت درمان نشدن افسردگی ممکن است منجر به موارد روبه‌رو شود:
شکست در مدرسه
مشکلات شغلی و مشکل‌دار شدن روابط در بزرگسالی
انجام رفتار‌های پُرخطر
اقدام به خودکشی یا موفقیت در آن
چه‌کسانی در معرض ابتلا به افسردگی هستند؟
افسردگی در کودکان در سال‌های اخیر به طور چشمگیری افزایش یافته است. بین هفت تا چهارده درصد از کودکان، قبل از رسیدن به پانزده سالگی یک دوره‌ی افسردگی شدید را تجربه می‌کنند. قبل از بلوغ، دختران و پسران به یک اندازه در معرض خطر افسردگی قرار می‌گیرند. در سن پانزده سالگی، دختران دو برابر نسبت به پسران در معرض یک افسردگی شدید هستند. حدود هشتاد درصد از افراد مبتلا به افسردگی شدید که به دنبال درمان هستند، معمولاً در عرض چند هفته بهبود می‌یابند.
در بیماری دیابت نوع ۲، بدن قادر به استفاده‌ی صحیح از انسولین نیست یا انسولین را به مقدار کافی تولید نمی‌کند.
اسهال یا مدفوع آبکی در کودکان، معمولا در طی چند روز خود‌به‌خود از بین می‌رود ولی در صورت تداوم، نیازمند بررسی است.
زمانی که سیستم ایمنی غذا را به‌عنوان ماده‌ی مخرب شناسایی می‌کند، حساسیت غذایی اتفاق می‌افتد.
تفاوت بین افسردگی و غم و اندوه چیست؟
تفاوت بین افسردگی و غم و اندوه چیست؟
غم و اندوه پاسخ طبیعی به از دست دادن چیزی یا کسی است. در حالی که افسردگی، غم و اندوه علائم مشخصی دارند. (مانند، ناراحتی، خواب زیاد یا کم، تغییر در الگوی تغذیه) که علائم اندوه پایدار نیست. به عبارت دیگر فردی که غمگین است ممکن است هنگام فکر کردن یا یادآوری فقدان بسیار ناراحت شود. اما در کنار خانواده و دوستان احساس بهتری داشته باشد. اما فردی که افسردگی دارد به‌ندرت از غم و غصه خلاص می‌شود.
علائم افسردگی چیست؟
علائم افسردگی چیست؟
در حالی که هر کودک ممکن است علائم متفاوتی را تجربه کند، رایج‌ترین علائم شامل موارد زیر است:
- کاهش انرژی
- مشکل در تمرکز
- مشکل در روابط
- خوابیدن زیاد یا کم
- مشکل در تصمیم‌گیری
- احساس نا‌کافی بودن
- احساس گناه بیش‌از‌حد
- احساس ناراحتی مداوم
- فرار از خانه یا تهدید به فرار
- احساس نا‌امیدی یا درماندگی
- افکار یا تلاش‌های خودکشی
- حساسیت زیاد به شکست یا طرد شدن
- تحریک‌پذیری، خصومت، پرخاشگری
- از دست دادن علاقه به فعالیت‌های معمول
- بیماری‌های فیزیکی مکرر مانند سردرد، معده درد یا خستگی
زمانی کودک به افسردگی مبتلا می‌شود که یک یا هر دو علائم اصلی را حداقل به‌مدت دو هفته به‌همراه پنج مورد از علائم مرتبط را داشته باشد. اگر علائم نشانه‌ای از سوءمصرف مواد، بیماری خاص یا غم و اندوه ناشی از فقدان اخیر باشد، معمولاً نشانه‌ی افسردگی نیستند.
زمانی که کودک برخی از علائم را نشان دهد اما نه به حدی که به افسردگی ربط داده شود ممکن است دچار افسرده خویی (dysthemia) شده باشد.
کودکان مبتلا به افسردگی
کودکان مبتلا به افسردگی
افسردگی دوران کودکی نوعی اختلال روانی است که شامل روحیات غمگین طولانی‌مدت و شدید است. معمولاً کودکان مبتلا به افسردگی:
- در بیشتر روز‌ها، تقریباً هر روز دارای روحیات حساس یا افسرده هستند.
- کاهش قابل‌توجهی در علاقه یا لذت بردن از فعالیت‌ها.
- ممکن است مشکلات شدید در تغذیه، خواب، انرژی و تمرکز، احساس بی‌ارزشی یا گناه شدید و حتی تمایل کم به زندگی داشته باشند.
درک این نکته مهم است که فرزند شما یا هر فرد مبتلا به افسردگی ممکن است بدون درمان، علائم افسردگی را برای ماه‌ها یا حتی سال‌ها داشته باشد.
چه‌چیزی باعث افسردگی می‌شود؟
چه‌چیزی باعث افسردگی می‌شود؟
با این که علت اصلی افسردگی و دیگر اختلالات روانی شناخته نشده است، اما آن‌ها را به ژنتیک و عوامل محیطی ربط می‌دهند. شایع‌ترین عوامل مرتبط با افسردگی شامل موارد زیر است:
- طلاق والدین
- استرس زیاد
- سایر اختلالات روانی
- تروما (فیزیکی و روانی)
- سوءاستفاده یا بی‌توجهی
- بیماری‌های مزمن مانند دیابت
- سابقه‌ی خانوادگی ابتلا به افسردگی
- سایر اختلالات رشدی، یادگیری یا رفتاری
- از دست دادن والدین، پرستار یا سایر عزیزان
- از دست دادن رابطه مانند دور شدن یا از دست دادن دوست پسر، دوست دختر
- ناتوانی در انجام وظایفی مانند یادگیری، خواندن یا هماهنگی در انجام فعالیت‌ها با هم‌سن‌و‌سالان
عوامل بیولوژیکی، روانی و اجتماعی وجود دارند که می‌توانند به طور ترکیبی یا جداگانه به افسردگی کمک کنند.
- تصور می‌شود که افسردگی به علت تفاوت در ساختار و عملکرد مغز کودک باشد که شدت احساس غم یا تحریک‌پذیری را کنترل می‌کند.
- ممکن است علت ژنتیکی باشد. اگر از سایر اعضای خانواده کسی به افسردگی مبتلا باشد احتمال ابتلای فرزندان آینده به افسردگی بیشتر است.
- محیط استرس‌زا در خانه، مدرسه یا در جامعه می‌تواند منجر به افسردگی شود.
- اگر کودکان از محیط زندگی خود ناراضی و از ایجاد تغییر در آن ناتوان باشند، ممکن است دچار افسردگی شوند.
سطح پایین هورمون‌های تیروئید ممکن است گاهی اوقات خستگی و دیگر علائم مشابه افسردگی را نشان دهند. پزشک می‌تواند این موضوع را با جزئیات بیشتری با شما در میان بگذارد.
محیط اطراف
محیط اطراف
البته نمی‌توان به معنای دقیق کلمه محیط اطراف را درمان نامید، اما توجه به محیط کودک می‌تواند به درمان افسردگی نیز کمک کند. اگر شرایط خانه باعث شدت یافتن افسردگی می‌شود، مشاوره‌ی خانواده می‌تواند کمک‌کننده باشد. اگر شرایط دیگری باعث ناراحتی کودک می‌شود و امکان تغییر این شرایط وجود دارد، این کار شانس موفقیت درمان را بالا می‌برد.
اگر تشخیص داده شود که کودک علاوه‌بر افسردگی به یک بیماری روانی مانند اضطراب نیز مبتلا است، درمان باید شامل هر دو بیماری باشد. اگر شدت افسردگی شدید باشد و در زندگی کودک اختلال ایجاد کند یا باعث آسیب به خودش شود، ممکن است نیاز باشد تا در بیمارستان بستری شود.
گزینه‌‌های درمان برای افسردگی
گزینه‌‌های درمان برای افسردگی
صحبت کردن با یک مشاور می‌تواند به کودک شما در کنترل احساسات غمگین با توسعه‌ی راهبرد‌های جدید کمک کند که شامل موارد زیر هستند:
- امیدواری به آینده
- یافتن فعالیت‌های آرامش‌بخش
- متوقف کردن فکر کردن به افکار منفی
- شناسایی و صحبت در مورد احساسات
- یافتن و قدر‌دانی از چیز‌های خوب در خود
همچنین ممکن است مشاوره در موارد زیر یاری‌رسان باشد:
- کار کردن بر روی روابط و موقعیت‌های دشوار
- بهبود بخشیدن دیدگاه او نسبت به محیط اطراف
- شناسایی عوامل استرس‌زا، نحوه‌ی دوری از آن‌ها و مدیریت آن‌ها
مانند هر درمان دیگری، والدین و معلمان نقش حیاتی و حمایتی دارند.
اگر افسردگی کودک با درمان بهبود نیافت، یا افسردگی بسیار شدید بود، پزشک ممکن است داروهای ضد‌افسردگی را تجویز کند. این دارو‌ها نه‌تنها به کودک کمک می‌کند تا احساس بهتری داشته باشد، بلکه به روحیه و مهارت‌های مقابله‌ای او در مشاوره کمک خواهد کرد.
متأسفانه، درمان واحدی برای همه‌ی کودکان مؤثر نیست و یک دوره آزمون و خطا ممکن است هفته‌‌ها یا حتی ماه‌ها طول بکشد، تا پزشکان بهترین درمان را برای کودک بیایند. هنگامی که دارو به‌عنوان گزینه‌ی درمانی در نظر گرفته می‌شود پزشک موارد زیر را در نظر می‌گیرد:
- سابقه‌ی خانوادگی
- عوارض جانبی دارو
- دارو بر چه مقدار از علائم مؤثر است.
- درجه‌ی سختی مصرف داروی تجویز‌شده
به یاد داشته باشید که برای اثربخشی دارو باید آن را طبق دستور مصرف کنید.
drmahsataheri
دکتر مهسا طاهری
متخصص بیماری‌های کودکان و نوزادان
🕰ساعت‌های حضور
شنبه تا چهارشنبه از ساعت ۱۶ الی ۲۰
...
drmahsataheri
دکتر مهسا طاهری
متخصص بیماری‌های کودکان و نوزادان
🕰ساعت‌های حضور
شنبه تا چهارشنبه از ساعت ۱۶ الی ۲۰
...
آشنایی با دکتر مهسا طاهری
آشنایی با دکتر مهسا طاهری
دکتر طاهری، فارغ‌التحصیل رشته پزشکی از دانشگاه علوم‌پزشکی ارومیه و دوره تخصصی بیماری‌های کودکان و نوزادان دانشگاه علوم پزشکی تبریز است و از سال 1384، در شهرهای مختلف آذربایجان‌غربی، فعالیت پزشکی داشته است.
از سال 1397 در ارومیه و در کنار ویزیت بیماران در مطب شخصی، در بیمارستان‌ها و کلینیک‌های تخصصی کودکان و نوزادان ارومیه، مشغول طبابت شده و در این مدت، پذیرای هزاران بیمار بوده است.